Ωραιοκομεία και πρώτες πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις στην Αθήνα

Το «Αισθητικόν και Χειρουργικόν Ινστιτούτον» και η Ακαδημία Ομορφιάς της Μαντάμ Καίτης!

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Συμπληρώνονται περίπου ενενήντα χρόνια από τότε που αναπτύχθηκε και στην Ελλάδα η «Ωραιοκομία» ή «Αισθητική Χειρουργική», όπως αποκαλούσαν ελληνιστί τη γνωστή μας πλαστική χειρουργική. Τα πρώτα μηνύματα έφταναν από τη Γαλλία στην Ελλάδα, στα τέλη της δεκαετίας 1920[1]. Η είδηση ανέφερε πως  στην Αμερική και στη Γερμανία είχαν ιδρυθεί οι πρώτες εταιρείες «αισθητικής χειρουργικής». Ήταν απόρροια των πρωτοποριακών μεθόδων που είχαν εφαρμοστεί για την αποκατάσταση των τραυματισμών τους οποίους είχαν υποστεί στρατιώτες στην περιοχή του προσώπου. Δηλαδή ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος ήταν που έδωσε ώθηση στην επιστήμη της πλαστικής χειρουργικής.

Διαφημιστική καταχώριση του «Αισθητικού και Χειρουργικού Ινστιτούτου
Αθηνών» στον Τύπο (1934).

Η εμπειρία που συγκεντρώθηκε μεταφέρθηκε πλέον στα πρόσωπα των γυναικών και την απάλειψη των ρυτίδων. Από τους πρωτοπόρους θεωρείται ο Νεοζηλανδικής καταγωγής γιατρός Sir Harold Delf Gillies (1882-1960), ο οποίος θεωρείται και από τους πρώτους επιστήμονες που πραγματοποίησαν εγχειρήσεις αλλαγής φύλου[2]. Εν πάση περιπτώσει ένας από τους πρώτους Έλληνες γιατρούς, που εισήγαγαν τις επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής προσώπου, ήταν ο Ερρίκος Γαννήλος. Ήταν από τους «ειδικούς χειρουργούς» που εφάρμοζαν την «αισθητική χειρουργική», ήδη από το 1929[3].

Το 1934 είχε οργανωθεί πλέον πλήρως και δεχόταν τους πελάτες του στο «Αισθητικόν και Χειρουργικόν Ινστιτούτον Αθηνών» (Βουκουρεστίου 38). Την ίδια εποχή όμως λειτουργούσε και η Academie de Beaute της Madame Ketty στην οδό Πραξιτέλους 11[4]. Η τελευταία υποσχόταν ότι «εντός ολίγης ώρας επιτυγχάνεται η εξάλειψις των ρυτίδων εν γένει, των θυλάκων των βλεφάρων, του διπλοπώγονος, παραμορφωτικών ουλών κ.τλ.». Επίσης επιτυγχανόταν «η ανύψωσις και η αισθητική διαμόρφωσις του στήθους» αλλά και «ωτοπλαστική». Και για να διασκεδάζονται οι ανησυχίες όσων φοβούνταν, επιτρεπόταν τις επεμβάσεις να παρακολουθεί, εάν ήθελε, και ο οικογενειακός γιατρός των ενδιαφερομένων.

Ημέρα την ημέρα το πράγμα εξαπλωνόταν στη μικρή αθηναϊκή κοινωνία. Φαίνεται δε, πως το ενδιαφέρον υπήρξε έντονο αν κρίνουμε από το γεγονός ότι το 1936 ακόμη και συγκεντρώσεις σε κεντρικά θέατρα πραγματοποιούνταν προς ενημέρωση του κοινού[5]. Ο διευθυντής και ιδρυτής της αισθητικής κλινικής Κόλμαν των Παρισίων ενημέρωνε το κοινό για τις αρετές της πλαστικής και αισθητικής χειρουργικής, της δερματολογίας και της φυσιοθεραπείας. Με φωτεινές προβολές έδειχνε τα θαύματα που επιτυγχάνονταν με την αποκατάσταση των παραμορφωμένων και μαραμένων προσώπων που αποκτούσαν δροσιά και χάρη.

Μεταξύ άλλων αρθρογραφούσε στις ελληνικές εφημερίδες και ο περίφημος Μωρίς ντε Βαλέφ (1874-1946), ο δημοσιογράφος που είχε καθιερώσει τα Καλλιστεία στη Γαλλία και στη συνέχεια και στην Ελλάδα[6]. Πάντως, φαίνεται πως οι τεχνικές είχαν φτάσει στο απόγειό τους το 1938, όταν πλέον το κοινό πληροφορούνταν και λεπτομέρειες για τις μεθόδους που εφαρμόζονταν και δεν διαφέρουν από αυτές που εφαρμόζονται στις ημέρες μας[7]. Τα «Ωραιοκομεία» ολοένα και αύξαναν χρησιμοποιώντας πλέον διάφορες ονομασίες, όπως Ινστιτούτα Καλλονής και Κέντρα Αισθητικής Χειρουργικής.

Διαφήμιζαν πλέον ότι έσωναν τις γυναίκες από τραγωδίες. Όπως π.χ. μια στραβή μύτη που μπορούσε να κάνει μια γυναίκα να μείνει στο… ράφι. Η αισθητική χειρουργική ερχόταν πλέον αρωγός και όπως διαφήμιζαν, μετά την επέμβαση η ίδια γυναίκα θα βρισκόταν σε αμηχανία «ποιο γαμπρό να διαλέξη από το πλήθος που της παρουσιάζοντο»[8]! Το ίδιο ίσχυε και για τα… πεσμένα στήθη που ήταν αφορμή μαρασμού του έρωτα ανάμεσα στα ανδρόγυνα. Λίγες εντομές και ραφές στα… πλάγια και η αγάπη των ανδρόγυνων έπαιρνε νέα ορμή! Δεν άργησε ο καιρός που πολλοί γιατροί χρησιμοποιούσαν τα νυστέρια τους για να ασκήσουν ευδοκίμως το επάγγελμα του ανορθωτού των ανθρώπινων ανωμαλιών. Αλλά πριν ξεσπάσει ο πόλεμος είχε εμφανιστεί και το πρώτο κρούσμα. Γνωστή 50άρα Αθηναία χήρα προσέφυγε στα δικαστήρια διότι αντί φρεσκάδας το πρόσωπό της παραμορφώθηκε ανεπανόρθωτα[9]!

Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα «Δημοκρατία» Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2018

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η «καραμπογιά» του Μποτσαράκου και η αναζήτηση της χαμένης νιότης

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Μεταβείτε στο άρθρο: Η «καραμπογιά» του Μποτσαράκου και η αναζήτηση της χαμένης νιότης

Η «ασθένεια» των λευκών τριχών και η «θαυματουργή» πιγμεντίνη

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Μεταβείτε στο άρθρο: Η «ασθένεια» των λευκών τριχών και η «θαυματουργή» πιγμεντίνη