Έφυγε ο μποέμ παραδοσιακός εκδότης της οδού Σόλωνος Στρατής Γ. Φιλιππότης

Το φτωχόπαιδο από τον Πύργο της Τήνου που έζησε 70 χρόνια στον κόσμο του βιβλίου

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Ποιός, άραγε, δεν γνωρίζει το «Αθηναϊκό Ημερολόγιο» ή δεν απόλαυσε κάποια από τις «Εκδόσεις Φιλιππότη»; Ακόμη περισσότερο, οι παλαιότεροι θα θυμούνται τη «φωλιά» του, το βιβλιοπωλείο της οδού Σόλωνος, το οποίο -παρά το μέγεθός του-, αποτελούσε σημείο συνάντησης ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης. Ήταν από τα στέκια που γεννήθηκαν στα χρόνια της Μεταπολίτευσης και απώλεσαν τον ρομαντικό χαρακτήρα τους τα τελευταία χρόνια. Η μυρωδιά του βιβλίου, ο πνευματικός περίγυρος, η ανησυχία της πάντα δύσκολης καθημερινότητας, σε συνδυασμό με την επικαιρότητα έδιναν το σύνθημα για όλους όσοι επέμειναν στην έντυπη παράδοση.

 

 

Ανάμεσά τους και ο γεννημένος το 1933 στον Πύργο της Τήνου Στρατής Γ. Φιλιππότης, γόνος της γνωστής οικογένειας των μαρμαρογλυπτών. Η διαδρομή του ήταν εκείνη που ακολούθησαν τα χιλιάδες παιδιά που εγκατέλειψαν τον τόπο τους για να βρουν μια καλύτερη τύχη στην Αθήνα, όπου ήλθε σε ηλικία 12 ετών, το 1945. Λίγα χρόνια αργότερα (1949) θα προσληφθεί στο «Βιβλιοπωλείο της Εστίας», ξεκινώντας έτσι την επαγγελματική του σταδιοδρομία κοντά στον θείο του Ιωάννη Κολλάρο. Τα παιδιά που έφταναν στην Αθήνα, χρησιμοποιούσαν ως «κλειδί» για να ανοίξουν την πόρτα της ζωής τον τόπο καταγωγής τους, στενούς ή απώτερους συγγενείς που είχαν προηγηθεί και είχαν προκόψει.

Η επαφή με το βιβλίο γεννά συναισθήματα και η επικοινωνία με τους ανθρώπους του σφυρηλατεί χαρακτήρες. Ο νεαρός Στρατής γνωρίζει σπουδαίες φυσιογνωμίες, δημιουργεί τους δικούς του ορίζοντες και πασχίζει όχι μόνον να επιβιώσει αλλά και να μορφωθεί. Εγγράφεται σε νυχτερινό γυμνάσιο, ρουφά εμπειρίες, μαθαίνει την αγορά και τα μυστικά του βιβλίου. «Σπουδάζει» το βιβλίο, θα λέγαμε κατά κάποιον τρόπο, παραμένοντας επί μία τριακονταετία περίπου στο Βιβλιοπωλείον της Εστίας. Το 1978, ώριμος πλέον, θα ανοίξει τα δικά του φτερά ιδρύοντας το βιβλιοπωλείο του στην οδό Σόλωνος 69. Καθιερώνει τις «Εκδόσεις Φιλιππότη» με σήμα τον «Ξυλοθραύστη», έργο του συγγενούς του γλύπτη Δημήτριου Φιλιππότη.

Το πρώτο βιβλίο που εκδίδει, σηματοδοτεί και την ποιότητα που επιθυμούσε να καθιερώσει. Ήταν «Η κρίση του Πολιτισμού» του Ευάγγελου Παπανούτσου. Το 1992 καθιερώνει και νέα εκδοτική δραστηριότητα με την ίδρυση της «Ερρίνης», ποιήτριας της νήσου Τήνου και αντλώντας έμβλημα από αρχαίο νόμισμα του νησιού. Εκδίδοντας περισσότερους από 75 τίτλους εκφράζει τον έρωτά του για τη νησιωτική Ελλάδα και καταρτίζει μία πολύτιμη σειρά.

Με τον γνωστό Αθηναιογράφο Γιάννη Καιροφύλλα θα ξεκινήσουν στα τέλη του 1989 την όμορφη διαδρομή του «Αθηναϊκού Ημερολογίου», μια συγκινητική προσπάθεια να αναστήσουν ένα εκδοτικό έθιμο. Εκδίδοντας το ημερολόγιο για το 1990 έδωσαν νέα πνοή στις περί των Αθηνών εκδοτικές αναζητήσεις. Κάθε χρόνο, συνεπείς στο εκδοτικό τους ραντεβού χάρισαν συγκινήσεις, διέσωσαν τεκμήρια, προσέφεραν πολιτισμό. Η προσπάθεια συνεχίζεται έως σήμερα με την έκδοση του επετειακού 30ού «Αθηναϊκού Ημερολογίου» για το 2019. Από το 2000 ξεκινά και την έκδοση του «Ημερολογίου του Αρχιπελάγους», εκφράζοντας έτσι -ακόμη μία φορά- τη νοσταλγία για τον τόπο του και τον έρωτά του για τη θάλασσα.

 

 

Ήταν ξεχωριστός άνθρωπος, γεμάτος διακρίσεις

Άνθρωπος εκρηκτικός και μποέμ, αποτελούσε τον συνδετικό κρίκο με την παλαιά γενιά των ανθρώπων του βιβλίου, ο Στρατής Φιλιππότης που έφυγε από τη ζωή ανήμερα των Θεοφανείων. Η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε για την προσπάθειά του να προβάλει την πολιτιστική ζωή του Αιγαίου. Τιμητικές διακρίσεις του έχουν απονείμει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλίου. Παντρεύτηκε το 1963 τη Σοφία Μπρίλλη με την οποία εγκαταστάθηκαν στα Πετράλωνα και απέκτησαν μία όμορφη οικογένεια. Από τους δύο γιους τους, τον Γιώργο και τον Ανδρέα, απέκτησαν τρία εγγόνια, τον Στρατή, τον Αλέξανδρο και τη Σοφία που θα συνεχίσουν την πορεία της οικογένειας στον χρόνο αλλά και των Εκδόσεων Φιλιππότη.