Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Στιγμιότυπο από τα γυρίσματα στη Λίμνη της Βουλιαγμένης.
Τις αξίες του δυτικού κόσμου, την ελευθερία και τη δημοκρατία, απέναντι στα ανελεύθερα καθεστώτα, αναδείκνυε μία ταινία που γυρίστηκε το 1960-61 στην Ελλάδα και κόστισε περισσότερα από 8.000.000 δολάρια. Ήταν «Ο Λέων της Σπάρτης» ή «Οι 300 Σπαρτιάτες» που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 1962, προβάλλοντας τη χώρα μας ως «μοναδικό προπύργιο ελευθερίας» που αντιστάθηκε στους Πέρσες κατακτητές. Ήταν μάλλον αυτονόητες οι αναγωγές στην επικαιρότητα και στον ψυχρό πόλεμο, ο οποίος βρισκόταν στο απόγειό του. Ωστόσο, το έργο στάθηκε όσο τον δυνατόν πιο πιστό στα γεγονότα, αποδίδοντας θετική εικόνα, με έντονα στοιχεία ρομαντισμού και αυταπαρνήσεως των αρχαίων Ελλήνων.
Στιγμιότυπο από τα γυρίσματα.
Εξάλλου, το έργο αυτό γυρίστηκε με την αμέριστη συμπαράσταση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία διέθεσε εκατοντάδες στρατιώτες αλλά και μέσα για την κάλυψη των αναγκών των γυρισμάτων. Σύμφωνα με τους παραγωγούς της ταινίας, η ελληνική βασιλική οικογένεια ήταν εκείνη που φρόντισε να εξασφαλιστούν όλα τα απαραίτητα για να καλυφθούν οι ανάγκες των γυρισμάτων σε έμψυχο και άψυχο υλικό.
Ηθοποιοί και τεχνικοί κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε τη μουσική, ενώ δεν ήταν λίγοι οι Έλληνες ηθοποιοί που συμμετείχαν στην ταινία. Από την Άννα Συνοδινού που εμφανίσθηκε ως βασίλισσα Γοργώ της Σπάρτης, την Άννα Ραυτοπούλου (Τώρις) και την Άννα Μπράτσου (Δωριτώ) μέχρι τους Μιχάλη Νικολινάκο (Μύρων), Δήμο Σταρένιο (Σάμος), Γιώργο Μούτσιο (Δημόφιλος) κ.ά. Συμμετείχε και ο περίφημος Ζανίνο ως Αθηναίος πολίτης. Πρωταγωνιστικούς ρόλους είχαν ο Ρίτσαρντ Έγκαν (βασιλιάς Λεωνίδας της Σπάρτης), ο Σερ Ραλφ Ρίτσαρντσον (Θεμιστοκλής), η Ντιάνα Μπέικερ (Ελλάς) κ.ά.
Ο Ρίτσαρντ Ήγκαν ως «Λέων της Σπάρτης».
Σπαρτιάτικο στρατόπεδο.
Εξάλλου, στην ταινία συμμετείχαν ηθοποιοί από τέσσερις χώρες (Αμερικανοί, Άγγλοι, Έλληνες και Ιταλοί). Ήταν μία υπερπαραγωγή της αμερικανικής 20th Century Fox και πίσω από τις συμφωνίες βρισκόταν ο ισχυρός άνδρας της εταιρείας που δεν ήταν άλλος από τον Έλληνα Σπύρο Σκούρα. Οι σκηνές της Μάχης των Θερμοπυλών γυρίστηκαν στη Λίμνη Βουλιαγμένης, περίπου είκοσι χιλιόμετρα απόσταση από το Λουτράκι. Η περιοχή αυτή θεωρήθηκε πιο κατάλληλη, διότι οι παλιές Θερμοπύλες είχαν χάσει την εδαφική μορφολογία που είχαν την εποχή της θυσίας των 300 λόγω των προσχώσεων.
Οι «300 του Λεωνίδα».
Γέμισε ο τόπος πολύχρωμες στολές, λοφία, θώρακες, ασπίδες, βέλη, τόξα, κοντάρια, σπαθιά, ιαχές, κραυγές, βούκινα, οιμωγές, νεκρούς και τραυματίες. Αναποδογυρισμένα άρματα και καπνοί συνέθεταν ένας πίνακα ζωγραφικής με αδυσώπητη σφαγή. Εκατοντάδες κορμιά έστρωναν συνεχώς το έδαφος, άνθρωποι και φονικά σιδερικά συμπλέκονταν δημιουργώντας ένα δάσος οργής δίπλα στη γαλήνια θάλασσα.
Σπαρτιάτικο στρατόπεδο.
Περσικό στρατόπεδο.
Σε ρόλο κομπάρσων 2.500 Έλληνες στρατιώτες
Υπήρχαν βεβαίως και πολλά χαριτωμένα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων και τα οποία κατέγραφε ο Θ. Δασκαλόπουλος που τα παρακολουθούσε, αφού 2.500 Έλληνες στρατιώτες είχαν αναλάβει τον ρόλο κομπάρσων.
Οι «Νεκροί» ψυχαγωγούνται τις Κυριακές.
Ο Ταγματάρχης Κλ. Δαμιανός επιθεωρεί τους «Νεκρούς».
Περισσότερους από τρεις μήνες οι άνδρες του Ελληνικού Στρατού είχαν στρατοπεδεύσει στην περιοχή των γυρισμάτων. Κοντά τους και ο ταγματάρχης Κλ. Δαμιανός, που συντόνιζε την κίνησή τους. Βρισκόταν πάντα κοντά στον σκηνοθέτη κρατώντας το μεγάφωνο στο χέρι και διαβάζοντας τις σκηνοθετικές εντολές. Έτσι ακούγονταν φράσεις όπως: «Οι νεκροί να μένουν τελείως ακίνητοι». Ο Έλληνας ταγματάρχης, με στεντόρεια φωνή, διέταζε επελάσεις και έκανε σχόλια: «Εσύ, παιδί μου έχεις φάει 17 σπαθιές, πότε σκέφτεσαι να πεθάνεις;» Συχνά πυκνά μάλιστα φώναζε: «Σβήστε τα τσιγάρα, οι πεθαμένοι δεν καπνίζουν» ή ότι έπρεπε: «Οι Πέρσες να βγάλουν τα ρολόγια τους!».
