Τα ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ του Δήμου Βριλλησίων

Μάρω Βουγιούκα – Βασίλης Μεγαρίδης

Ο Δήμος Βριλησσίων βρίσκεται στα ΒΑ της Αθήνας, ανάμεσα σε Χαλάνδρι, Αμαρούσιο, Μελίσσια, Πεντέλη και Νέα Πεντέλη. Εκτείνεται στο δεξιό και αριστερό της λεωφόρου Πεντέλης, η οποία αποτελεί και την κυριότερη αρτηρία του οικισμού, σε υψόμετρο 245. Η ονομασία Βριλήσσια (ανάδοχός της ο Παύλος Νιρβάνας) προέρχεται από το Βριλησσός, το αρχαιότατο όνομα του όρους Πεντέλη ή Πεντελικόν (αν και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ο Βριλησσός ήταν τα σημερινά Τουρκοβούνια).

Τα Βριλήσσια είχαν παλαιότερα καθαρά αγροτικό χαρακτήρα με περιβόλια κλπ. και αποτελούσαν ακραία περιοχή του Χαλανδρίου, στην ευρύτερη περιοχή Πάτημα, συνέχεια της περιοχής της Φραγκοκκλησιάς, με την οποία πολλοί τη συνέχεαν. Η περιοχή αυτή απαλλοτριώθηκε από την Γεωργική Εταιρεία και κατατμήθηκε. Με την πάροδο του χρόνου ο χώρος άρχισε να πυκνοκατοικείται, να χάνει βαθμιαία τον αγροτικό χαρακτήρα του και να αποκτά αστικά χαρακτηριστικά. Το 1949 αποσπάστηκε από το Δήμο Χαλανδρίου ως ανεξάρτητη κοινότητα, για να προαχθεί σε Δήμο το 1991. Ανάλογη ήταν και η αύξηση του πληθυσμού: 825 κάτοικοι το 1951, περίπου 3.800 το 1971 και πολλαπλάσιοι σήμερα.

Ο Δήμος Βριλησσίων έχει 187 οδούς και 11 πλατείες στον αρχικό πυρήνα του οικισμού και στα νεότερα Άνω Βριλήσσια. Παρατηρούνται ομαδοποιήσεις των ονομάτων των οδών, όπως στην περιοχή ανάμεσα στη λεωφόρο Πεντέλης και το ρέμα της Νεράιδας (όριο με Αμαρούσιο), όπου οι δρόμοι έχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους ονόματα από τα Ομηρικά Έπη και ιδίως την Ιλιάδα, ή στην περιοχή προς τα Άνω Βριλήσσια, όπου οι δρόμοι έχουν ονόματα βουνών ή ποταμών της Ελλάδας, ή στα Άνω Βριλήσσια όπου πλειοψηφούν τα ονόματα ηρώων της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821. Χαρακτηριστική είναι επίσης η περίπτωση των τεσσάρων παράλληλων και μακρότατων οδών με τα ονόματα των κυριότερων μαχών των Περσικών Πολέμων (Μαραθώνος, Πλαταιών, Θερμοπυλών, Σαλαμίνας).