Το άγνωστο «Γαλλικό Νοσοκομείο των Αθηνών»

Που και πότε λειτούργησε και η άρση της δωρεάς από το Ελληνικό Δημόσιο!

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς.

Θεμελίωση Γαλλικού Νοσοκομείου (Απρίλιος 1937). Παρών και ο Γάλλος υπουργός Jean Zay. Διακρίνονται μεταξύ άλλων ο Ι. Μεταξάς και Κ. Κοτζιάς (φωτογραφικό αρχείο ΕΛΙΑ – ΜΙΕΤ).

Μπορεί σήμερα κανείς να μην το θυμάται και οι ιστοριοδίφες να αναρωτιούνται αν υπήρξε, που βρισκόταν και τι προσέφερε. Υπήρξε όμως το «Γαλλικόν Νοσοκομείον», το οποίο ιδρύθηκε το 1919 με χρηματοδότηση της Γαλλικής Κυβερνήσεως. Λειτούργησε άψογα περισσότερο από μία εικοσαετία για να εκπνεύσει με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν με κάθε επισημότητα την Τετάρτη 15 Μαΐου 1919. Αρχικώς στεγάσθηκε επί ενοικίω στη μεγάλη, επί της λεωφόρου Αλεξάνδρας, οικία του Γεωργίου Φινόπουλου, ο οποίος απεβίωσε εκείνη τη χρονιά, οπότε πέρασε στην ιδιοκτησία του γαμπρού του Αλέξανδρου Καπάζογλου.

Η οικία αυτή, μία έπαυλη, βρισκόταν εντός οικοπέδου που καταλάμβανε το οικοδομικό τετράγωνο που ορίζεται σήμερα από τη λεωφόρο Αλεξάνδρας, στην οποία είχε πρόσοψη, και τις οδούς Κουμανούδη, Παράσχου και Σούτσου. Ήταν βεβαίως μέρος της περιουσίας Φινόπουλου που έφτανε μέχρι τον λόφο. Το κτίριο και το κτήμα συνοδεύονταν από λαϊκούς θρύλους και μύθους περί ερώτων και πριγκίπων. Εκεί λοιπόν στεγάστηκε το Γαλλικό Νοσοκομείο αναπτύσσοντας τρία βασικά τμήματα, το Παθολογικό, το Χειρουργικό και τα Εργαστήρια. Διευθυνόταν από τον Γάλλο γιατρό Pierre Pietri.

Υπεύθυνος του Παθολογικού ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Βλαδίμηρος Μπένσης, του Χειρουργικού ο Γεράσιμος Φωκάς και των Εργαστηρίων ο Αλέξανδρος Φωκάς. Καλόγριες του Τάγματος του Αγίου Ιωσήφ είχαν αναλάβει την επίβλεψη της υπηρεσίας και τη φροντίδα των ασθενών. Εκθειαζόταν από τους ειδήμονες διότι παρακολουθούσε τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις, διέθετε άρτιο εξοπλισμό και ειδικευμένους Γάλλους γιατρούς. Εισήγαγε από τα πρώτα τις ακτίνες Röntgen και αποκλήθηκε από τον Παύλο Νιρβάνα «Σιωπηλό Νοσοκομείο» λόγω των άψογων συνθηκών φιλοξενίας που εξασφάλιζε στους ασθενείς.

Μπορεί να διέθετε μόνον 53 κλίνες αλλά οι υπηρεσίες που προσέφερε ήταν υψηλού επιπέδου. Αντιμετωπίζοντας προβλήματα με τον ιδιοκτήτη επικρατούσε προβληματισμός για τη στέγαση του Νοσοκομείου. Οπότε με την ευκαιρία της επίσκεψης στην Ελλάδα, το 1937, του Γάλλου υπουργού Παιδείας Ζαν Ζαι (Jean Zay, 1904-1944), η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να παραχωρήσει γη για την ανέγερση νοσοκομείου. Πράγματι, στις 21 Απριλίου 1937 παρουσία του Ζαν Ζαι, του Ιωάννη Μεταξά, του υπουργού Πρόνοιας Αλέξανδρου Κορυζή και του υπουργού διοικητού Πρωτευούσης Κώστα Κοτζιά, θεμελιωνόταν το νέο νοσοκομείο, πάλι επί της λεωφόρου Αλεξάνδρας και δίπλα από την Υγειονομική Σχολή.

Περίθαλψη ασθενών σε αίθουσα του Γαλλικού Νοσοκομείου.

Ακολούθησε και η έκδοση του απαραίτητου αναγκαστικού νόμου, με τον οποίο παραχωρούνταν τέσσερα στρέμματα στην Γαλλική Κυβέρνηση «διά την ανέγερσιν νέου κτιρίου του εν Αθήναις Γαλλικού Νοσοκομείου». Θα απολάμβανε μάλιστα τις δασμολογικές απαλλαγές που απολάμβαναν και τα Νοσηλευτικά Ιδρύματα του ελληνικού δημοσίου. Ωστόσο δεν έμελε να ανεγερθεί. Η δυσκαμψία του δημοσίου και ο πόλεμος αφενός δεν επέτρεψαν την ανέγερση και αφετέρου οδήγησαν στην παρακμή του υφιστάμενου αφού και οι ενοικιασμένες εγκαταστάσεις επιτάχθηκαν από τους κατακτητές.

Το τέλος της ιστορίας αυτής θα γραφτεί προς τα μέσα της δεκαετίας 1960. Το ελληνικό δημόσιο παρεχώρησε στο γαλλικό δημόσιο νέο τμήμα γης στην απέναντι πλευρά. Αλλά το ενδιαφέρον της «γαλλικής κυβερνήσεως ημβλύνθη και ο όρος της παραχωρήσεως δεν επραγματοποιήθη». Ο υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Νικόλαος Έξαρχος θα ανακαλέσει την απόφαση παραχώρησης (1964) αφού είχαν προηγηθεί συνεννοήσεις με τη Γαλλική Κυβέρνηση, μέσω της Πρεσβείας της στην Αθήνα και του υπουργείου Εξωτερικών, καθώς και ανταλλαγή εγγράφων μέσω των οποίων η Γαλλία επέστρεφε δωρεάν και κατά πλήρη κυριότητα στο ελληνικό δημόσιο τον χώρο της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Έτσι έληξε άδοξα η ιστορία του «Γαλλικού Νοσοκομείου» των Αθηνών όχι όμως και του οικοπέδου.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ίδρυση του νοσοκομείου ΚΑΤ στον περίβολο της βίλας Καζούλη

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (ΥΓΕΙΑ)

Μεταβείτε στο άρθρο: Η ίδρυση του νοσοκομείου ΚΑΤ στον περίβολο της βίλας Καζούλη

Η άγνωστη ιστορία της Αγλαΐας Κυριακού και του αδελφού της Αντώνη Σπ. Αντωνιάδη

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

Μεταβείτε στο άρθρο: Η άγνωστη ιστορία της Αγλαΐας Κυριακού και του αδελφού της Αντώνη Σπ. Αντωνιάδη

Ξενοφών Κ. Κοντιάδης: Ήρωας Καθηγητής Ιατρικής

ΠΡΟΣΩΠΑ/ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Μεταβείτε στο άρθρο: Ξενοφών Κ. Κοντιάδης: Ήρωας Καθηγητής Ιατρικής

Το κτήριο που κτίστηκε για Πανεπιστήμιο και έγινε το Νοσοκομείο Ιπποκράτειο

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (ΥΓΕΙΑ)

Μεταβείτε στο άρθρο: Το κτήριο που κτίστηκε για Πανεπιστήμιο και έγινε το Νοσοκομείο Ιπποκράτειο