Το Ηλεκτροθεραπευτήριον και η δράση του Πόντιου γιατρού Χρήστου Καλαντίδη

Ο καταγόμενος από τη Ριζούντα πρωτοπόρος ακτινολόγος

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Το Ακτινολογικό εργαστήριο.

 

 

Ένας σπουδαίος Έλληνας, ο καταγόμενος από τον Πόντο Χρήστος Καλαντίδης (1876-1946) υπήρξε σπουδαία επιστημονική φυσιογνωμία των αρχών του 20ού αιώνα κι ένας από τους πρώτους ακτινολόγους και ακτινοθεραπευτές της χώρας. Πρωτοπόρος και κοσμοπολίτης κατέκτησε πρωτεύουσα θέση στην κοινωνία των Αθηνών, εισάγοντας στην καθημερινότητα των ασθενών την Ακτινολογία και δημιουργώντας πρώτα στην οδό Πατησίων και ύστερα στη συμβολή των οδών Ακαδημίας και Ιπποκράτους, πίσω από την Εθνική Βιβλιοθήκη, τα περίφημα «Ηλεκτροθεραπευτήρια». Ήταν στην πραγματικότητα τα πρώτα ιδιωτικά ακτινολογικά εργαστήρια στην Ελλάδα, τα οποία συνδυάζονταν και με διάφορα άλλα είδη θεραπειών, όπως φυσιοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία κ.ά.

Εντύπωση στο κοινό αλλά και στον επιστημονικό κόσμο είχαν προκαλέσει τα περίφημα υδροηλεκτρικά λουτρά, «ακρόλουτρα» όπως τα αποκαλούσε ο Καλαντίδης, επειδή τα τέσσερα άκρα των πασχόντων τοποθετούνταν σε ειδικές κυψέλες τα οποία διοχέτευαν ρεύμα! Δεν γνωρίζουμε ιατρικές λεπτομέρειες για τις θεραπείες αυτές, αλλά η καρέκλα του έγινε πασίγνωστη και πάνω της κάθισε όλος ο καλός κόσμος της εποχής. Ήταν η πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα και ο Καλαντίδης κόμιζε το νέο και εντυπωσιακό που ερχόταν να γκρεμίσει τις παλαιές προλήψεις και να ανοίξει νέους ορίζοντες «εις την παγκόσμιον υγιεινήν και τον πολιτισμόν», όπως έγραφαν οι σχετικές δημοσιεύσεις.

O ιατρός Χρήστος Καλαντίδης.

 

Εξάλλου, το ρεύμα απλωνόταν με απίστευτες ταχύτητες και ήταν η εποχή που όλοι πίστευαν πως θα άλλαζε τα πάντα στον ανθρώπινο πολιτισμό. Μπορεί σήμερα ο ακτινολογικός θάλαμος της εποχής να φαίνεται πρωτόγονος αλλά την εποχή εκείνη εντυπωσίαζε τους ασθενείς που τον επισκέπτονταν. Παντού εμαγιέ συσκευές, καλώδια, ειδικοί μετασχηματιστές, στρόφιγγες και μεταλλικές κατασκευές αποτελούσαν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Σε άλλο θάλαμο γινόταν η ηλεκτροθεραπεία. Οι φωτογραφίες με τη μπανιέρα στην οποία διοχετευόταν ελεγχόμενο ρεύμα και την καρέκλα παραδίπλα, αποτελούσαν αντικείμενο ευρύτατου σχολιασμού από ειδικούς και μη.

Βεβαίως ήταν δύσκολος ο δρόμος που χάραζε ο Καλαντίδης αφού ήταν ακόμη η εποχή που δρούσαν υπολείμματα του κομπογιαννιτισμού και είχε να αντιπαλέψει προκαταλήψεις και ιδεοληψίες που ήθελαν τα μηχανήματά του να είναι του… διαβόλου! Πάντως, εκείνη την περίοδο επικρατούσε στον επιστημονικό κόσμο η άποψη πως μέσω διάφορων μορφών ηλεκτροθεραπείας μπορούσαν να ιαθούν ασθένειες όπως οι ρευματισμοί, αρθρίτιδες, αναιμίες, αρτηριοσκληρώσεις, άσθμα, εντερικές και δερματικές παθήσεις, ημικρανίες, ενώ είναι γνωστά τα αποτελέσματα της χρήσης του ηλεκτρικού ρεύματος στην ψυχιατρική.

 

Το «ακρόλουτρο» στο ιατρείο του Καλαντίδη.

Ο Χρήστος Καλαντίδης εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1897 μετά την συμμετοχή του εθελοντικά στον αποκαλούμενο ατυχή πόλεμο εκείνης της χρονιάς. Καταγόμενος από εύπορη οικογένεια της Ριζούντας του Πόντου αποφοίτησε από το Φροντιστήριον Τραπεζούντος το 1894 και ύστερα γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή των Αθηνών. Είχε πάντα στραμμένο το βλέμμα στην πατρίδα του και στους Ποντιακούς Συλλόγους, συμμετέχοντας παντοιοτρόπως και μέχρι το τέλος της ζωής του σε κάθε κίνηση. Διηύθυνε επί χρόνια το Ακτινολογικό Τμήμα του Ευαγγελισμού και αναμίχθηκε ενεργά σε όλες τις εθνικές κινήσεις παραμένοντας πάντα ο εκλεκτός των συμπατριωτών του. Έφυγε από τη ζωή τον Μάιο 1946.