Τα ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ του Δήμου Καλλιθέας

Μάρω Βουγιούκα – Βασίλης Μεγαρίδης

Ο Δήμος Καλλιθέας είναι ένας από τους νότιους δήμους της Αθήνας, φθάνει μέχρι την παραλία του Σαρωνικού Κόλπου και περιβάλλεται από την Αθήνα, τη Νέα Σμύρνη, το Παλαιό Φάληρο, το Μοσχάτο και τον Ταύρο. Το όνομα «Καλλιθέα» (από την ωραία θέα και τον ανοικτό ορίζοντά της) δόθηκε στην περιοχή το 1884 με ανάδοχο τον Ευθύμιο Κεχαγιά, υποδιοικητή της Εθνικής Τραπέζης και πρόεδρο της «Οικοδομικής Ανωνύμου Εταιρείας» που έκτισε τις πρώτες επαύλεις στο νέο οικισμό (την πρώτη από αυτές αγόρασε ο Γ. Φιλάρετος – ο οποίος μάλιστα την ονόμασε «Σικελία»-, τη δεύτερη ο Λάσκαρης Λασκαρίδης, ενώ τρίτος οικιστής της Καλλιθέας έγινε ο Γεώργιος Κρέμος.

Το προάστειο αναπτύχθηκε γρήγορα (το 1897 είχε 150 κατοίκους) και έφθασε τους 29.000 το 1928, τους 47.000 το 1951, τους 83.000 το 1971 και σήμερα ξεπερνά τους 100.000. Το 1925 αποσπάστηκε από το Δήμο Αθηναίων, στον οποίο ανήκε μέχρι τότε, και αποτέλεσε ιδιαίτερη κοινότητα (Ν.Δ. της 15/2/1925), στην οποία περιλήφθηκε για ένα διάστημα και η τότε ανεγειρόμενη Νέα Σμύρνη (δεν περιλαμβανόταν αντίθετα ο οικισμός των Τζιτζιφιών, που την εποχή εκείνη είχε προσκολληθεί στην Κοινότητα Νέου Φαλήρου). Το 1928 έγινε στην Καλλιθέα μεγάλη εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων και ιδίως Ποντίων, των οποίων η παρουσία είναι έκτοτε ισχυρή στο προάστειο (Σύλλογος «Αργοναύται Κομνηνοί» με ιδιόκτητο κτήριο, Ηρώο Ποντίων στην Πλατεία Δαβάκη κλπ.), όπως επίσης και των Κωνσταντινοπολιτών. Στις 7 Μαΐου 1937 η κοινότητα Καλλιθέας έγινε Δήμος με πρώτο Δήμαρχο τον Ιωάννη Αραπάκη.

Ο Δήμος Καλλιθέας έχει σήμερα 285 οδούς και 6 πλατείες, που κατανέμονται στο κυρίως τμήμα της και στις περιοχές-συνοικίες Χαροκόπου, Λόφου Σικελίας, Αγίας Ελεούσας, Λόφου Φιλαρέτου και Τζιτζιφιών (επίσημη ονομασία των Τζιτζιφιών είναι Ακτή Καλλιθέας). Στον αρχικό πυρήνα της Καλλιθέας όλοι οι δρόμοι είχαν ονόματα από την ελληνική μυθολογία, αλλά και από την αρχαία ιστορία. Παρότι έγιναν έκτοτε πολλές μετονομασίες τα ονόματα αυτά εξακολουθούν να επιβιώνουν σε πολλούς από τους δρόμους της σημερινής πόλεως.

Μέσα στα όρια του Δήμου Καλλιθέας βρίσκονται Ανώτατες Σχολές (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), η Σιβιτανίδειος Τεχνική Σχολή, ο Οίκος Τυφλών με το ωραίο κτήριό του, ο Ιππόδρομος, το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, και άλλα ιδρύματα. Επιφανείς Καλλιθεάτες ήταν ο ήρως συνταγματάρχης Δαβάκης, η ζωγράφος Σοφία Λασκαρίδου, ο ζωγράφος Κώστας Μαλέας, οι λογοτέχνες Σωτήρης Σκίπης, Γ. Γρυπάρης, Γιάννης Χατζίνης, Γιάννης Κορδάτος, Κούλης Αλέπης, Π. Παλαιολόγος, κ.ά. πολλοί.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το πρώτο Δημόσιο Ψυχιατρείο στις Τζιτζιφιές και το «Τρελάδικο της Αγίας Ελεούσης» (Καλλιθέα)

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (ΥΓΕΙΑ)

Μεταβείτε στο άρθρο: Το πρώτο Δημόσιο Ψυχιατρείο στις Τζιτζιφιές και το «Τρελάδικο της Αγίας Ελεούσης» (Καλλιθέα)