Λαϊκά θέρετρα στην Αττική για φυματικούς και υγιείς (1930)!

Τι προέβλεπαν οι αστυνομικές διατάξεις και οι υγειονομικές εγκύκλιοι

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

 

Βουλιαγμένη

Ήταν τέτοιο το πλήγμα που είχε επιφέρει η φυματίωση κατά την δεκαετία 1930, ώστε το κράτος προσπαθώντας να προστατεύσει τον πληθυσμό καθόριζε ζώνες παραθερισμού για τους υγιείς και τους πάσχοντες! Στην αρχή της δεκαετίας εκδίδονταν αστυνομικές διατάξεις μετά από συνεργασία του Υπουργείου Υγιεινής με την Διεύθυνση Χωροφυλακής Αττικοβοιωτίας.[1] Τι προέβλεπαν; Οι μη υγιείς υποχρεούνταν να παραθερίσουν στις τοποθεσίες Παρκοχώρι και Βαλιάνη και οι υγιείς στις τοποθεσίες Καδιαλίδα, Κορομηλιά και Άγιος Πέτρος. Σε μία τοποθεσία, την Αγία Τριάδα, δεν μπορούσαν να πάνε ούτε ασθενείς, ούτε υγιείς αφού προοριζόταν για να χρησιμοποιηθεί από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού.

Ο παραθερισμός επιτρεπόταν μόνον σε σκηνές στις οποίες οι ασθενείς έπρεπε να μένουν μόνοι τους. Εννοείται πως όσοι επιθυμούσαν να κατασκηνώσουν στις περιοχές αυτές έπρεπε προκαταβολικά να εφοδιαστούν με άδεια του Δασαρχείου, αφού προηγουμένως θα εξέδιδαν πιστοποιητικό υγείας από γιατρό. Οι μεν εύποροι από ιδιώτες γιατρούς οι δεν άποροι από τα ιατρεία νοσοκομείων, όπως ο «Ευαγγελισμός», το Δημοτικό, ο Ερυθρός κ.λπ. Τέτοιου είδους διατάξεις εκδίδονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας 1930 και πολλά είναι τα συμπεράσματα που εξάγονται από τη μελέτη τους.

Ανάμεσά τους αποκαλύπτεται και η καλυτέρευση του επιπέδου ζωής των Ελλήνων, αφού οι τοποθεσίες παραθερισμού αυξάνονταν ραγδαία και εξαπλώνοντας προς κάθε κατεύθυνση, προς το βουνό και τη θάλασσα. Εξάλλου, προς τα τέλη της δεκαετίας υπήρχε και καλύτερη οργάνωση αφού συμμετείχαν τα Υπουργεία Υγιεινής, Τουρισμού και Διοικήσεως Πρωτευούσης.[2] Οι διατάξεις στην αρχή αφορούσαν μόνον στην περιοχή της Πάρνηθας και με το πέρασμα του χρόνου επεκτάθηκαν στην Βουλιαγμένη, στην Βάρκιζα και στο Πέραμα.

Κριτήριο για την κατάταξη των παραθεριστών και το σημείο που θα εγκαθίσταντο με τις σκηνές τους ήταν πάλι αν ήταν υγιείς ή πάσχοντες από φυματίωση. Στην Πεντέλη οι υγιείς μπορούσαν να παραθερίζουν στον Άγιο Σύλλα που ήταν ιδιοκτησία της Μονής Πεντέλης. Οι ασθενείς μπορούσαν να πηγαίνουν στην περιοχή Θάλλασι ή Θάλλωσι, όπου υπήρχαν ξύλινα παραπήγματα, βόρεια από τον «καρροποίητο» δρόμο των νταμαριών και σε βάθος 50 μέτρων. Στην Πάρνηθα οι υγιείς είχαν πολλές επιλογές (Παλαιοχώρι, Μαυροβούνι, Γούρνα, Κανταλίδι, Αγιος Πέτρος, Κορομηλά κ.ά.), ενώ οι πάσχοντες μπορούσαν να πηγαίνουν μόνον στην Βιλλιακή.

Στη Βουλιαγμένη μπορούσαν να εγκατασταθούν κυρίως στο Καβούρι και σε όλη την έκταση από την είσοδο της Βουλιαγμένης και εκτατό μέτρα μακριά από το δρόμο. Οι περιοχές που είχαν επιλεγεί για παραθερισμό αποκαλούνταν «λαϊκά θέρετρα» και όσοι ήθελαν να παραθερίσουν εκεί έπρεπε να πάρουν άδεια από τον ιδιοκτήτη και μέσω της αστυνομίας να τους υποδειχθεί το ακριβές σημείο για να εγκατασταθούν. «Οι φυματιώντες δέον να είναι εφοδιασμένοι με πτυελοδοχείον το περιεχόμενο του οποίου θα θάπτουν εκάστοτε», ανέφερε η σχετική αστυνομία διάταξη, η οποία περιείχε λεπτομέρειες που προκαλούν δέος στον σημερινό αναγνώστη.