Τα εγκαίνια του κτιρίου της Σχολής Αδελφών Νοσοκόμων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού

Ένα πρωτοποριακό έργο που έφερε την υπογραφή του Ελευθερίου Βενιζέλου

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Το κτίριο της Σχολής Νοσοκόμων κατά την περίοδο που εγκαινιάστηκε.

Είναι πλούσια η ιστορία της νοσηλευτικής και των νοσοκόμων στη σύγχρονη Ελλάδα. Η βασίλισσα Όλγα θεωρείται πρωτοπόρος, διότι ίδρυσε την πρώτη Σχολή Διπλωματούχων Αδελφών Νοσοκόμων του Θεραπευτηρίου «Ο Ευαγγελισμός» το 1875. Η ίδια, εξάλλου, ίδρυσε και το Θεραπευτήριο, εννέα χρόνια αργότερα (1884) με αρχικό σκοπό τη μόρφωση των γυναικών νοσοκόμων.

Ωστόσο μια χρυσή σελίδα γραφόταν το έτος 1929, όταν εγκαινιαζόταν το κτίριο της Σχολής Νοσοκόμων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (ΕΕΣ). Κανείς δεν έλειψε από εκείνο το προσκλητήριο. Από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παύλο Κουντουριώτη και τον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο μέχρι τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο και τον Δήμαρχο Αθηναίων Σπύρο Μερκούρη.

Όλα είχαν ξεκινήσει το 1924. Τότε άρχισε τη λειτουργία της η πρότυπη «Σχολή Διπλωματούχων Αδελφών Νοσοκόμων του ΕΕΣ». Όπως κάθε αρχή έτσι και αυτή ήταν δύσκολη. Η Σχολή εγκαταστάθηκε σε χώρους του παλαιού οικήματος των κεντρικών γραφείων του ΕΕΣ, στην οδό Σόλωνος 30 και στη συνέχεια στο ιδιόκτητο κτίριο της οδού Σόλωνος 41. Μια οικία μισθώθηκε προσωρινά για να λειτουργήσει ως Οικοτροφείο των σπουδαστριών. Κάπως έτσι ξεκίνησαν τα πράγματα έως το 1929.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Ναύαρχος Π. Κουντουριώτης, ο Πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος, ο Πρόεδρος της Γερουσίας Αλεξ. Ζαΐμης, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος, ο Πρεσβευτής των ΗΠΑ και άλλοι επίσημοι, κατά την τελετή εγκαινίων της Σχολής Νοσοκόμων (1929).

Τότε ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του κτιρίου Σχολής Νοσοκόμων και του Οικοτροφείου, του «Οίκου Αδελφών». Ανεγέρθηκε παραπλεύρως του ανεγειρόμενου ακόμη νοσοκομείου του ΕΕΣ, στον ευρύτατο περίβολό του. Ένα τριώροφο και καλαίσθητο οικοδόμημα, με όλες τις προδιαγραφές και απαιτήσεις των νεότερων τεχνικών που ίσχυαν διεθνώς για τις αντίστοιχες Σχολές. Με ευρύχωρες αίθουσες διδασκαλίας, άνετους χώρους ανάπαυσης, σίτισης και ψυχαγωγίας.

Επίσης διέθετε κατάλληλα μελετητήρια και υγιεινά διαμερίσματα για να διαμένουν οι σπουδάστριες και οι διδάσκουσες αδελφές. Ήταν ένα κτίριο που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στην εποχή του. Θερμαινόταν με καλοριφέρ, είχε τέλειους λουτήρες, μεγάλες εντοιχισμένες ιματιοθήκες κ.ά. Για την επίπλωσή του είχε χρησιμοποιηθεί η ελληνική χειροτεχνία και βιομηχανία. Κάθε όροφος διέθετε και ένα άνετο σαλόνι για τις αδελφές. Το μεγαλύτερο ποσό για την ανέγερση του κτιρίου διέθεσαν ο Κοργιαλένιος και το ζεύγος Εμμανουήλ Μπενάκη.

Ωστόσο τα χρήματα δεν αρκούσαν και ο ΕΕΣ πήρε δάνειο για την αποπεράτωσή του. Επίσης ανέλαβε το βάρος για την επίπλωση και τον ρουχισμό, ενώ πολλά πράγματα δωρίσθηκαν στη Σχολή μετά από έκκληση φίλων του ΕΕΣ.

Παρά το γεγονός ότι το Οικοτροφείο παρείχε τη δυνατότητα φιλοξενίας 30 μαθητριών για τριετή εκπαίδευση, ο Αλέξανδρος Κορυζής, ο υπουργός Υγιεινής επί Ι. Μεταξά και αργότερα Πρωθυπουργός, επιθυμούσε περισσότερη ανάπτυξη. Γι’ αυτό φρόντισε, το 1937, να διαθέσει το ποσό των 1,5 εκατομ. δραχμών για την ανέγερση και τέταρτου ορόφου. Οπότε υπήρχε η δυνατότητα εισαγωγής, διαμονής και μόρφωσης διπλάσιου αριθμού μαθητριών.

Στιγμιότυπο από την τελετή εγκαινίων της Σχολής Νοσοκόμων.

Μετάλλιο Φλοράνς Νάϊτινγκέιλ

Πάντως, την ημέρα που εγκαινιάστηκε το κτίριο, στις 31 Οκτωβρίου 1929, μία ιδιαιτέρως ευχάριστη νότα ικανοποίησε όσους παρέστησαν στην τελετή. Εκείνη την ημέρα τρίτη Ελληνίδα έλαβε την διεθνώς ανώτατη τιμητική διάκριση, δηλαδή την απονομή του «Μεταλλίου Φλοράνς Νάϊτινγκέιλ». Το μετάλλιο αυτό είχε θεσπιστεί από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη Ερυθρών Σταυρών που συνήλθε στην Ουάσιγκτον τον Μάιο του 1912. Απονεμόταν κατ’ έτος υπό τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό σε δώδεκα νοσοκόμους όλων των εθνών που διέπρεψαν στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και επιδείκνυαν εξαιρετική αφοσίωση. Δύο γυναίκες είχαν τιμηθεί έως το 1929.

Η προϊσταμένη αδελφή Ελένη Βασιλοπούλου που διηύθυνε το Τμήμα Κοινωνικής Υγιεινής του Ερυθρού Σταυρού και η προϊσταμένη Αγγελική Φικιώρη που υπηρετούσε ως διευθύντρια στον Ευαγγελισμό. Την ημέρα λοιπόν των εγκαινίων το μετάλλιο απονεμήθηκε στην προϊσταμένη αδελφή Σοφία Δεληγιώργη.

Είχε επιδείξει απαράμιλλη γενναιότητα και αυτοθυσία, όταν οι Βούλγαροι βομβάρδιζαν το μέτωπο του Αξιού. Οι βόμβες έπεφταν λίγα μέτρα από τις σκηνές και εκείνη παρέμενε ατάραχη κοντά στους ασθενείς της.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ίδρυση του νοσοκομείου ΚΑΤ στον περίβολο της βίλας Καζούλη

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (ΥΓΕΙΑ)

Μεταβείτε στο άρθρο: Η ίδρυση του νοσοκομείου ΚΑΤ στον περίβολο της βίλας Καζούλη

Η άγνωστη ιστορία της Αγλαΐας Κυριακού και του αδελφού της Αντώνη Σπ. Αντωνιάδη

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

Μεταβείτε στο άρθρο: Η άγνωστη ιστορία της Αγλαΐας Κυριακού και του αδελφού της Αντώνη Σπ. Αντωνιάδη